Petrol fiyatlarındaki düşüşün nedenleri

 Son yıllarda petrol fiyatlarında hızlı bir düşüş gözlemlendi. Petrol fiyatlarındaki düşüş dalgası 2004 yılın Haziran ayında başlamakla birlikte hala devam etmektedir. 2014 Haziran ayında varil başına yaklaşık 107 $ olan ham petrol, 2016 yılında 30 $'ın altını gördü. Yani petrol, satış dalgasının başladığı tarihten bu yana değerinin %70'ini kaybetti.

            Bu düşüşün sebebi iki ana faktörle açıklanabilir. Birincisi; küresel büyümenin son yıllarda yavaşlaması. Çin başta olmak üzere gelişen ülke ekonomilerinde gözlenen zayıf seyir ve gelişmiş ülke ekonomilerinin tam olarak toparlanamaması, petrole olan talebin son yıllarda azalmasına neden olmuştur. Özellikle en büyük petrol tüketici ülkelerden biri olan Çin'in büyümesinin 2015 yılında %7'nin altında kalması, son dönemde petrol fiyatlarındaki düşüşü desteklemiştir. Petrol fiyatlarındaki düşüşte ikinci ana faktör ise petrol arzındaki artışın devam etmesidir. OPEC ve OPEC dışı büyük petrol üreticileri pazar payını korumak adına petrol üretimine son hız devam ediyor. Özellikle Suudi Arabistan, kendi pazar payını kaya gazı üreticilerine kaptırmamakta kararlı bir tavır sergiliyor. Petrol arzının sürekliliği açısından kaçırılmaması gereken bir ayrıntı ise petrolün çıkarma maliyetidir. Petrolü bazı ülkeler daha ucuza çıkarırken bazı ülkeler rekabet edemeyecek derecede pahalıya çıkarıyorlar. Örneğin; S. Arabistan'ın varil başına petrol çıkarma maliyeti 10 $'dan daha azken Brezilya petrolün varilini 70 $'a çıkarıyor. Bu durum ise yüksek maliyetle petrol çıkaran ülkelerde petrol şirketlerinin batmasına ve ülke ekonomisinin zarar görmesine neden oluyor. Zira son açıklanan verilere göre Brezilya ekonomisi 2015 yılında %3,8 daraldı. 

            Petrol fiyatlarındaki düşüş petrol ihraç eden ülkeler açısından olumsuz, petrol ithal eden ülkeler açısından ise pozitif bir gelişme olmuştur. Çünkü petrol ihraç eden ve ekonomisi petrole dayalı olan ülkeler daha az petrol geliri elde eder hale gelmiştir. Daha az gelir elde etmek ise beraberinde harcama kesintilerini getirmiş ve petrol ihracatçısı çoğu ülke ekonomisinin durgunluğa girmesine neden olmuştur. Petrol fiyatlarındaki düşüş petrol ithal eden ülkelerin ise cari açıklarının azalmasında önemli bir etken olmuştur.